Сабитова Э. С.
ИСКУССТВО ПСИХОЛОГИЗМА Ч. АЙТМАТОВА В ПОВЕСТИ “ДЖАМИЛЯ” НА ФОНЕ ХУДОЖЕСТВЕННО-ЭСТЕТИЧЕСКОГО ОПЫТА КЫРГЫЗСКОЙ И МИРОВОЙ ЛИТЕРАТУРЫ
В статье рассматривается психологизм повести Ч. Айтматова «Джамиля», мастерство писателя в раскрытии диалектики души героя в контексте художественноэстетического опыта кыргызской и мировой литератур
БАШТАЛГЫЧ МЕКТЕПТЕРДИН ОКУУЧУЛАРЫНЫН ОКУРМАНДЫК КЫЗЫГУУЛАРЫН АРТТЫРУУДА БАЛДАР КИТЕПТЕРИНИН РОЛУ
Балдар китептерин башталгыч мектептерде тигил же бул предметти окутууда пайдалануу окуучулардын ошол предметти мыкты өздөштүрүүсүнө өбөлгө түзөт жана окурмандык ишмердүүлүгүн калыптандырууда зор роль ойнойт. Ошондуктан, окуу предметине ылайык жазылган окуу китеби менен гана чектелбөө керек. Макалада окуучуларды окууга мотивациялоо үчүн жазылган балдар китептеринин түрлөрү, аларды башка предметтерди өздөштүрүүдө колдонуунун натыйжалуулугу тууралуу сөз болот. Балдар китептеринин түрлөрүнө (электрондук китептер, аудиокитептер, көркөм китептер, декоддоо үчүн китептер, чоң форматтагы китептер, таанып-билүүчүлүк китептери жана башкалар) кыскача мүнөздөмө берилип, аларды окуу процессинде колдонууга карата айрым сабактардын иштелмелеринин болжолдуу үлгүлөрү сунушталды. Бул иштелмелер 1-2-3-4-класстарда колдонууга карата башталгыч класстардын мугалимдерине багыт берет.
ЧЫӉГЫЗ АЙТМАТОВ – АК КАЛПАК КЫРГЫЗДЫН ЖАНА АДАМЗАТТЫН ДААНЫШМАНЫ
Ч. Айтматов өзүнүн пикирлештери менен бирге “биз жаңы доордун жаңы идеяларын, жаңы гуманисттик аң сезимин Батыш менен Чыгышка, дүйнөнүн бардык калайык-калктарына гөтөрүп алып бараткан караванбыз” деп жар салганы дүйнөлүк коомчулуктун акыл-эсинде. Ч. Айтматовдун жаңы идея дегени-эскиметодтордун жана механиздердин, көнүмүш догмалардын, саясий - аскердик жарышуунун, конфронтациялардын, майда кыжы-кужунун алкактарынан чыгып, дүйнөлүк жалпы коркунучтардын алдында биригүүнүн, өз ара кол кармашуунун, жаңы планетардык ойломдун негизинде кызматташуунун идеясы болучу, адамзаттын, жердин, космостун тутумдаштыгы жөнүндөгү аалам идеясы болчу. Мына ушундай ишениминен улам Ч.Айтматов 1975- жылы “Союз”, “Аполлон” кораблдери космостон жалгашканда, “бул окуяны-адамзат духунун кубаттуу күчү бири бирине талкалоочу эмес, түзүүчү максатка багытталгандыгынын бир жарк эткен көрүнүшү”,-деп Нью-Йорк телевидениесинен сүйлөп, чын жүрөгүнөн кубанган.