Молдошев А. М.
ХИМИЯНЫ ОКУТУУДА КӨП ДЕҢГЭЭЛДҮҮ ОКУТУУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ИШКЕ АШЫРУУ
Бул макалада дифференцирлеп окутууну натыйжалуу ишке ашыруунун негизги шарттары каралган. Дифференцирлеп окутуунун негизги принциби-мазмундун татаалдыгын олуттуу түрдө төмөндөтпөстөн, мугалимдер тарабынан окуучуларга жардам берүүнү дифференцирлөө. Дифференцирленген окутууну уюштуруунун милдеттүү шарты – мугалимдин окуучулардын билим деңгээлин билүүсү жанаалардын таанып билүүчүлүк жөндөмдөрүн, жекече жана типологиялык өзгөчөлүктөрүн өнүктүрүүсү. Дифференцирлеп окутууну ишке ашыруунун шарттары: дидактикалык материалдардын жетиштүү топтому (тапшырмалар, нускамалар ж. б.); мугалим тарабынан системалуу контролдоо жана окуучулардын окуу ишине баа берүү; окуучуларды таанып-билүү иш-аракеттеринин ыкмаларына аң-сезимдүү үйрөтүү.
ХИМИЯ САБАГЫНДА ОКУТУУНУН ИЗИЛДӨӨ МЕТОДУН КОЛДОНУУ
Көп тараптуу изилдөөнүн негизинде өзүлөрүнө белгисиз болгон иштерди, теориялык билимдерди жана чыгармачылыктын жолдорун таап чыгышы окуучулардын изилдөөчүлүк иш аракеттери деп түшүнүүгө болот. Ушундай жолу менен окуучулар химия боюнча изилдөөнүн негизги методдору менен таанышат жана өз алдынча билим алуунун көндүмдөрүнө ээ болушат.
Окутууда изилдөө методун колдонуу окуучуларды мүмкүн болушунча өз алдынча, чыгармачыл активдүү иш аракеттерге тартууга мүмкүндүк берет. Ошонун негизинде окуучулар маселелерди өздөрү түзүп жана аларды чыгаруунун ар кандай жолдорун таап, рефераттарды жазышат, баяндамаларды даярдашат, ж. б.
Изилдөөчүлүк окутуу жаңы объективдүү илимий маалыматты жаратпайт, бирок илимий изилдөөнү моделдештирет жана окуучуларды субъективдүү жаңы илимий билимдерге алып келет.
ХИМИЯНЫ ОКУТУУДА САНАРИПТИК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ИШКЕ АШЫРУУ
Бул макалада химияны окутуу практикасында колдонулган санариптик билим берүү ресурстары каралды. Санариптик билим берүү ресурстарын ишке ашыруу формалары, санариптик билим берүү ресурстарын пайдалануунун педагогикалык натыйжасы жана алардын «Химия» предмети боюнча окутуунун натыйжалуулугуна тийгизген таасири жөнүндө сөз болду.Уулуу, жарылуучу жана күйүүчү заттар боюнча химиялык эксперимент жүргүзүүгө мүмкүн болгон виртуалдык лабораториянын мүмкүнчүлүктөрүн колдонуунун өзгөчө маанилүү экендиги белгиленди.
Мындан тышкары “санариптештирүү” термининин мааниси аныкталды, коомдун өнүгүшү үчүн маанилүү санариптик технологиялардын тизмеси эске алынды, заманбап адистин негизги санариптик компетенциялар аныкталды жана системалаштырылды (санариптик технологиялар менен иштөө көндүмдөрү). Технологияларды ишке ашыруудагы ар түрдүү жана эффективдүү онлайн баарлашуу жөндөмү, аналитикалык, критикалык жана ийкемдүү көндүмдөр ж.б.
Санариптик билим берүүнүн сапатын камсыз кылуу милдети жаңыланып, санариптик билим берүү контентин иштеп чыгуу технологиялары, психологиялык-педагогикалык талаптарды эске алуу менен анын сапатын баалоо ыкмалары сыяктуу учурдагы педагогикалык изилдөөлөрдүн жолдору белгиленген.