J.R.R. Tolkien’s works in the fantasy genre began a new period in English children's literature. This article examines how the dilemma of universal human values functions in his works. Tolkien’s The Hobbit and The Lord of the Rings are known for the complexity of a flight of fancy and the depth of ideological content. It is these works, which tell the story of fictional Middle-earth, that are the basis for this study’s analysis of the realities of the “magical world” and humanistic ideas inherent in the author's work. As a writer and linguist, Tolkien devised a chronology for his own world in which each era was given a distinct name. These works thereby explore three parallel worlds – the worlds of matter and non-matter, of light and shadow, of the living and the dead. Another of his works, Middle World primarily draws the reader’s attention to the consciousness and vision based on the cultural values and experience of the peoples of the world, as well as to the embodiment of a new world with figurative and poetic colours through historical reality and universal values. The preservation of the historical truth of the world we live in and passing on the good that is perserved in historical memory to subsequent generations were Tolkien’s top priorities throughout his life and work. It is no coincidence that after his death, readers and literary critics alike frequently read and praised his vast body of work as a literary masterpiece.

Полный текст

Бул макалада кыргыз тилинин, кыргыз тил илиминин негиздөөчүсү, биринчи алиппенин автору – Ишеналы Арабай уулунун кыргыз адабий тилинин түзүлүшүндө анын башатында турган кыргыз окумуштууларынын биринчилеринен экендигин баса белгилөө менен, анын «Сабатсыздыкты жоюу» алиппесиндеги төл сөздөргө лексикалык, семантикалык тилдик өзгөчөлүктөрүнө анализ жүргүзүлөт. Андан сырткары башка тилдерден кирген сөздөргө, кабыл алынган сөздөргө (араб, иран, монгол) жана аягында автордун алиппесиндеги азыркы кыргыз тилинде семантикалык өзгөрүүгө учураган сөздөргө талдоо жүргүзүлөт. Ишеналы Арабай уулунун калтырган мурастарын бардык жагынан изилдеп чыгуунун мааниси өтө чоң. Элдик педагогиканын эң мыкты салымдарын кеңири пропаганда кылган тарыхый этнографиялык маалымат берилип, фольклордук материалдар, кесипчилик терминдерин үйрөнүү, кыргыз тилинин тарыхын, анын орфографиясынын калыптанышынын, жазуусунун тарыхын үйрөнүүдө чоң мааниге ээ

Полный текст

В статье рассматривается вопрос обучения языкам стран СНГ в МГЛУ как важный аспект педагогической науки и практики государств-участников Содружества, что связано с возрастающим интересом к языкам стран СНГ, в том числе кыргызскому. Проблема расматривается в контексте личностно-деятельностного подхода, направленного на развитие творческого потенциала личности с учетом интересов, планов, ценностей в общем контексте жизни, и в конечном в итоге – для целенаправленной учебной деятельности. Такой подход к изучению иностранного языка позволяет активизировать внутренние резервы студента и рассматривать процесс обучения как основу формирования всесторонне развитой личности. 

Полный текст

Чектүү айырмадагы теңдемеледин теориясы, дифференциялдык теңдемелерди жакындаштырып чыгарууда жана интегралдоодо мааниси өтө чоң. Азыркы учурда чектүү айырмадагы теңдемелердин проблемалары жана маселелери боюнча дифференциялдык теңдемелердин теориясына өтө жакын жана көпчүлүк учурда аны менен дал келет. Чектүү айырмадагы теңдемелерге арналган эмгектердин көпчүлүгү Коши маселесине арналган. Бул макалада сызыктуу чектүү айырмадагы теңдеме үчүн, чектик маселе жана анын чыгарылыштарын табуу маселелери каралат.

Полный текст

Турактуу коэффициенттүү үчүнчү тартиптеги чектүү айырмадагы теңдемелерин изилдөөдө, маанилүү жагдайды үчүнчү даражадагы алгебралык теңдеменин салымы чоң. теңдеменин жалпы чыгарлышы үчүнчү даражадагы алгебралык теңдеменин тамырлары аркылуу тургузулат жана анын тамырларын Карданонун формуласы менен аныктоого боло тургандыгы бизге белгилүү. Макалада үчүнчү тартиптеги турактуу коэффициенттүү чектүү айырмадагы теңдеме үчүн чектик маселенин чыгарлышын тургузуу маселеси каралат

Полный текст

Бул макалада предмет аралык байланышты туура колдонуунун факторлору жана анын ролу аныкталып, геометриялык фигуралардын аянттарын, көлөмдөрүн жана физикалык маселелерди аныкталган интегралдын жардамы менен чыгаруу сунуш кылынды. Предмет аралык байланыштарды ишке ашыруу ар кандай жолдор менен жүргүзүлүшү мүмкүн. Предмет аралык байланыштарды сабакта колдонуу эң татаал методикалык иштеринин бири. Ал башка предметтер боюнча программалардын жана окуу китептеринин мазмунун билүүнү талап кылат. Максатка жетүүнүн эффективдүү ыкмаларынын бири болуп студенттерге башка предметтик чөйрөлөрдөгү маселелерди чечүү үчүн математикалык ыкмаларды колдонууну көрсөтүүгө мүмкүндүк берүүчү предмет аралык байланыштагы маселелерди чечүү болуп саналат. Предмет аралык байланыштарды колдонуу студенттердин билим денгээлин көтөрүп, логикалык ой жүгүртүүсүн, чыгармачылык шыгын арттыруу менен алардын окуу материалды өздөштүрүүсүнө жардамы өтө чоӊ. 

Полный текст

 В работе рассматриваются решения линейных, квадратных, показательных, логарифмических уравнений, системы линейных и не линейных уравнений. Особое внимание обращается на геометрическую интерпретацию этих решений. Так же рассмотрено декартово произведение множеств и их геометрическая интерпретация. Большинство воспринимают алгебру и геометрию как совершенно разные науки, на самом деле они очень близки. Для успешного изучения математики надо не только знать основные формулы и теоремы, но и владеть, знать и уметь применять такие методы, которые позволят сэкономить время и наглядны, т.е. решение задачи выглядит очевидным. Существуют алгебраические задачи, которые трудно решить аналитическим путем. Облегчить решение задачи можно путем представления условий в виде чертежа или рисунка. Многие сложные задачи можно решить с помощью геометрического метода.

Полный текст

Макалада сызыктуу дифференциалдык теңдемелерди окутуу жана Лагранждын методу менен жалпы чыгарылышын табуу маселелери каралат. Изилдөөнүн актуалдуулугу, биринчиден сызыктуу теңдемелердеги түшүнүктөрдүн толуктугу жана анын чыгарылыштарын табуу методдорунун көп түрдүүлүгү, экинчиден теңдеме келтирилүүчү маселелердин практикалык багыттуулугу, үчүнчүдөн кошумча билим берүү системасындагы сабактарды уюштуруудагы маанилүүлүгү

Полный текст

Категория истины является одной из основных, фундаментальных в научной сфере, поскольку она, по сути, является и целью, и средством, и инструментом познания действительности, которую невозможно не понять, не осмыслить должным образом, исходя из ложных представлений, положений и принципов. Именно данное обстоятельство способствовало тому, что люди, как только они научились мыслить, стали перед проблемой достоверности, истинности полученных ими знаний. Однако в гуманитарной сфере, в отличие от естественнонаучной, истина обладает рядом особенностей, обусловленных самой природой человека, тем, что люди в своих действиях руководствуются помимо прочего интересами, симпатиями и антипатиями и т.д. В данной статье выявлен и проанализирован ряд этих особенностей.

Полный текст

The article reveals the importance and discusses the use of innovative technologies in the educational process of the university. The updated content of education imposes fundamentally different requirements for the quality of education. Rapidly changing living conditions require new approaches in the development of a person's personality. A qualitatively new level of development of the educational process in a pedagogical university is needed. One of the means to achieve this result is innovative technologies in education. And in this regard, the types of application of innovative technologies in seminars on the discipline of “Ethnopedagogy” are considered. 

Полный текст

Реформирование системы образования в современном мире затрагивает все страны, в том числе Кыргызскую Республику, стремящуюся идти в русле современных образовательных процессов. Сказанное касается и высшей школы, модернизация которой предполагает обновление всего образовательного процесса и его важнейшей составной части – учебной деятельности. В статье освещены вопросы организации инновационной учебной деятельности студентов с проекцией на такую учебную дисцип

Полный текст

Макалада Б.Т. Турусбеков атындагы Кыргыз мамлекеттик дене тарбия жана спорт академиясында компетенттүүлүккө негизделген заманбап санариптик окутуу технологияларын киргизүүнүн жыйынтыктары жана тажрыйбасы талкууланат. Кесиптик компетенттүүлүктү калыптандыруунун педагогикалык шарттары берилет. Учурдагы коомдун индустриалдык коомдон маалыматтык моделге өтүшү, социалдык-экономикалык мамилелердин өрчүшү, маалыматтык технологиялардын өнүгүшү үчүн, аларды коомдун жашоосуна аралаштырууга мүмкүнчүлүк түзүп, ошону менен бирге аны түзгөн бардык сегменттер каралат.

Полный текст

В статье анализируется понятие нравственного выбора философских идей Ч. Айтматова. Концепция человека в творчестве и выступлениях писателя имеет воспитательное значение и способствует формированию мировоззрения и морально-этических основ поведения личности школьника. Через абстрактное и образное мышление учащиеся постигают нравственный смысл произведений Ч. Айтматова

Полный текст

Макала педагогика илиминин негиз салуучусу Я.А. Коменскийдин эмгектерин жогорку педагогикалык окуу жайларында окуп үйрөнүү маселесине арналган.Авторлор макалада азыркы билим берүү мекемелеринде бекем орун алып, активдүү колдонулган жалпы билим берүү, класстык - сабак системасы, көрсөтмөлүү окутуу методу, эне тилде окутуунун артыкчылыгы, танапис, каникуль, чейректер, мектеп жадыбалы, мектеп имаратынын физикалык чөйрөсү жана башка көрүнүштөр эң алгач Я.А. Коменскийдин эмгектеринде аныкталып, билим берүү системасында жемиштүү колдонулуп келе жаткандыгын белгилейт. Макалада анын “Улуу Дидактика” эмгеги талданып бүгүнкү күндөгү педагогикадагы көптөгөн эрежелер Я.А. Коменский тарабынан айтылып кеткендигин далилдегенге аракет кылышкан. Компетентүү адистерди даярдоонун пайдубалы Я.А. Коменскийдин эмгектерин окутуп үйрөтүү деп эсептешет

Полный текст

Көптөгөн илимпоз педагог методистердин пикирлери боюнча, билим берүүнүн бардык баскычтарындагы заманбап окуу-тарбия берүү процессинин негизги компоненттеринин бири катары окуу каражаттарын белгилешүүдө. Бир катар методикалык жана педагогикалык инновациялар бүгүнкү күндө интерактивдүү окуу куралдарын колдонуу менен байланышкан, ошондуктан окуу процессин уюштурууну жакшыртуунун перспективдүү багыттарынын бири аларды активдүү ишке ашыруу жана колдонуу болуп саналат. Бул макалада «интерактивдүү окуу каражаттары» түшүнүгүнүн теориялык аспектиси каралып, анын маңызын жана мүнөздүү белгилерин аныктоого аракет жасалды. Интерактивдүү окутуунун жана интерактивдүү окуу каражаттарынын пайдаланылышынын заманбап педагогикалык практикасы каралып, окуу процессинде колдонулган натыйжалуу педагогикалык тажрыйбалар жана көйгөйлөр жалпыланган. Маалыматтык-коммуникациялык технологияларга негизделген заманбап интерактивдүү окуу каражаттарынын классификациясы берилген. Интерактивдүү окуу каражаттарын колдонуунун өзгөчөлүгү, алардын дидактикалык мүмкүнчүлүктөрү жана потенциалы ачылып берилген

Полный текст

В статье раскрывается содержание комплекса педагогических условий, необходимых для формирования творческих компетенций младших школьников. В основе комплекса лежат компетентностный, деятельностный и индивидуально-дифференцированный подходы, субъект-субъектное взаимодействие учителя и ученика, использование таких личностно-ориентированных технологий, как педагогическая

Полный текст

В данной статье изложены результаты исследования влияния уровня нервнопсихической устойчивости на степень агрессии и важность её в ходе адаптации курсантов военных учебных заведений. Впервые в Кыргызстане в военном образовательном учреждении осуществлено теоретическое и эмпирическое изучение проблемы агрессивного поведения курсантов, ориентированное на его профилактику и предупреждение. В статье представлены приемы и методы преодоления высокой степени агрессии и пути ее психологической коррекции. Эта статья может быть использована психологами в консультативной и психодиагностической работе с курсантами в процессе обучения в Военном институте Вооруженных Сил Кыргызской Республики имени Героя Советского Союза генерал-лейтенанта К. Усенбекова, Кыргызском национальном военном лицее имени Героя Советского Союза генерал-майора Д. Асанова, на военной кафедре Кыргызской государственной медицинской академии имени И.К. Ахунбаева, Академии Министерства внутренних дел Кыргызской Республики имени Э.А. Алиева

Полный текст

 Современное образование стало более доступным и разнообразным благодаря использованию новых технологий и методов обучения. Одним из таких методов являются интерактивные методы обучения, которые позволяют студентам активно участвовать в учебном процессе и улучшают качество обучения. В данной статье рассматривается, как использование интерактивных методов обучения может улучшить качество обучения студентов. В статье описаны различные интерактивные методы, такие как групповое обсуждение, ролевые игры, проектная работа и другие. Также рассмотрены преимущества использования интерактивных методов, такие как повышение мотивации студентов, улучшение понимания изучаемого материала, развитие коммуникативных навыков и др. В заключении авторы подчеркивают важность использования интерактивных методов в обучении и призывают преподавателей активно использовать их в образовательном процессе.

Полный текст

К.Д. Ушинский – великий русский педагог XIX века, основоположник научной педагогики в России. Его педагогические идеи уже оказали и продолжают оказывать огромное влияние на русскую педагогику, а также на развитие педагогики во всём мире, в том числе в Китае. По мнению К.Д. Ушинского, педагогика должна быть ориентирована на учащихся и направлена на развитие их моральных качеств. Педагогическая концепция К.Д. Ушинского нашла своё отражение в преподавании русского языка в школах Китая. В целях воспитания будущих специалистов в области иностранных языков, повышения качества жизни людей и для реализации стратегии национального развития в Китае растёт число регионов и школ с изучением русского языка, а на северо-западе Китая увеличивается число учебных курсов русского языка в школах. Придерживаясь концепции, ядром которой являются учащиеся, а руководителем – учитель, используются такие стратегии, как групповое чтение, сюжетно- тематические занятия, проблемно-ориентированное обучение и разнообразные методы обучения, чтобы повысить базовую грамотность по предмету «Русский язык» в школах с точки зрения четырёх аспектов: владения языком, культурной осведомленности, способности размышлять и обучаемости 

Полный текст

Preparing a future teacher to work with children with special educational needs is becoming a priority task of society and the state. The social demand and the requirements of all levels of education have identified priorities for the introduction of the ideas of inclusion in the educational process. Despite a number of positive innovations in the development of inclusive education in the republic, the problem of training highly qualified teachers is particularly relevant. The main characteristics of the competence necessary for a future teacher to work successfully in inclusive education are highlighted: motivational, monitoring, diagnostic, informative, predictive, design, reflexive, communicative, conflictological, research competencies. Competencies related to technologies and methods of working with children in inclusive education are substantiated. The proposed competencies necessary for the successful work of a teacher in an inclusive learning environment serves as a basis for updating psychological and pedagogical disciplines at the university for future teachers who provide work with children with special educational needs

Полный текст

«Музыка на родном языке» является ключом к наследию традиционной музыкальной культуры различных этнических групп. Она несёт в себе культурный ген и социальную структуру своей собственной этнической группы. Образование неотделимо от развития общества, и на трансформацию образовательной концепции влияет развитие социальной культуры, но в образовательной концепции, основанной на западной культуре, культурная коннотация слишком неоднозначна. Однако с развитием глобальной социальной культуры стало основной тенденцией для культур заботиться друг о друге на основе разнообразия и сосуществования.

Полный текст

Коомдун өнүгүүсү менен, дүйнөлүк билим берүү мейкиндигинде 12 жылдык окутуу системасына өтүү бүгүнкү күндүн актуалдуу маселелеринин бири. Билим берүүнүн бул модели дүйнөнүн 80% дан ашуун өлкөлөрүндө ишке ашырылган. Мектеп окуучуларына мезгилдин талабына ылайык сапаттуу билим берүү системасын сунуштоо милдетин аткаруу үчүн, окутуу-тарбиялоо процессин олутуу өзгөртүү зарылчылыгы пайда болот. Кыргыз Республикасы эгемендүү мамлекети катары мындай реформаларды жүргүзүү менен, дүйнөлүк билим берүү стандартына шайкеш келүүгө умтулууда. Макаланын авторлору – 1 курстун магистранттары, педагогика илимдеринин кандидаты, М.М. Эсенгулованын жетекчилиги астында «Илим жана билим берүүнүн заманбап проблемалары» дисциплинасынын алкагында өз алдынча сунушталган тема боюнча изилдөө ишин жүргүзүшүп, жыйынтыгын макала иретинде сунушташууда. Изилдөөнүн диагностикалык-констатациялоочу этабынын милдеттери: 1) 12 жылдык билим берүүнү ишке ашыруу боюнча кыргызстандык, чет өлкөлүк булактарды изилдөө жана талдоо; 2) автордук анкета иштеп чыгуу жана сурамжылоо жүргүзүү; 3)констатациялоочу диагностикалык этаптын жыйынтыгын чыгаруу жана макала түрүндө жазуу. Изилдөөнүн натыйжасы 12 жылдык билим берүүнүн негизги артыкчылыгы – гуманистик багыттагы билим берүү системасын, инсанга багытталган окутуу процессинин өнүктүрүү экендигин көрсөттү

Полный текст

Кыргыз Республикасында 2019-жыл «Региондорду өнүктүрүү жана өлкөнү санариптештирүү жылы»1 деп жарыяланган. Ал эми 2020-жылы бүт дүйнө жүзүндө пандемия2 жарыяланды. Бул эки окуя билим берүү тармагында санариптештирүү маселесин чечүүдө өзгөчө маданиятты калыптандырды. Пандемия шартында мугалимдердин алдына өтө орчундуу милдет коюлду – кыска мөөнөттө окуу-тарбиялоо процессин үзгүлтүккө учуратпастан онлайн режимде сабак өтүү. Мугалимдер заман менен шайкеш болуу убакыттын чакырыгын, талабын кабыл алышып, окутуу процессинде жаӊы технологияларды (Zoom, WApp, Телеграмм жана башка платформалар) ийгиликтүү өздөштүрө башташты. Макаланын авторлору – 1 курстун магистранттары, педагогика илимдеринин кандидаты, М.М.Эсенгулованын жетекчилиги астында «Илим жана билим берүүнүн заманбап проблемалары» дисциплинасынын алкагында өз алдынча сунушталган тема боюнча изилдөө ишин жүргүзүшүп, жыйынтыгын макала иретинде сунушташууда. Изилдөө ишинин констатациялоочу этабына төмөнкү милдеттер коюлган: 1) мугалимдин санариптик окутуу технологияларын ишке ашырууга даярдыгын калыптандыруунун педагогикалык шарттары боюнча кыргызстандык, чет өлкөлүк булактарды изилдөө жана талдоо; 2) автордук анкета иштеп чыгуу жана сурамжылоо жүргүзүү; 3) изилдөөнүн жыйынтыгын чыгаруу жана макала түрүндө жазуу.

Полный текст

Современные концепции развития образования, признание уникальности и самоценности человеческой индивидуальности привели к поиску путей социализации лиц с ограниченными возможностями здоровья, к разработке новых педагогических стратегий, направленных на развитие представлений о самостоятельной жизни у данной категории населения. Цель исследования – изучить особенности и определить пути повышения качества инклюзивного образования. В качестве метода исследования использовался анкетный опрос, как метод сбора первичной информации, позволяющий выявить различные аспекты, связанные с проблемами формирования и восприятия инклюзивного образования участниками образовательного процесса. В статье описывается особенность современного этапа развития инклюзивного образования, анализируются социальные механизмы повышения качества инклюзивного образования. Практическая значимость состоит в том, что данные, полученные в данной работе, могут быть использованы в психологических исследованиях, педагогических науках, возрастной психологии, а также для дальнейшей теоретической разработки данного вопроса

Полный текст

Макалада С.Каралаевдин вариантына таандык “Эр Төштүк” эпосундагы каада-салт жана ырым-жырымдарга басым жасалды. Кыргыз элиндеги каада-салт жана ырымжырым категорияларынын айрымдарынан мисал келтирилди. Негизинен “Эр Төштүк” эпосунда төмөндөгүдөй каада-салт, ырым-жырымдар кездешерине күбө болобуз: мазар таюу, мазарда мал союу, аян түш көрүү, баабедин айтуу, бала төрөлгөндө баабедин чалуу жана балага ат коюу. Эпосто сүннөткө отургузуу, кудалашуу, кызга сеп берүү, куттуктоо, турмуш куруу мезгили келгенин билдирүүчү каада-салт, ырым-жырымдар жана күйөө тандоо, күйөө балдарды сыноо жана балдар узак сапардан аман-эсен кайтканда той өткөрүү каада-салт, ырым-жырымдары эпосто кеңири кездешет

Полный текст

Искусстводогу готика стили Романескинин ордун басып, көптөгөн жаңылыктарды жана техникаларды алып келди. Архитектурада бул дубалдардагы кадимки сүрөттүн ордуна чоң терезелерден улам күн нуруна толгон, кенен, бийик складдары бар собордук шаар чиркөөлөрүндө чагылдырылган. Живопись менен скульптурада сюжеттик сюжеттер уламдан-улам реалдуулукка тартылып, томдору иштелип чыгып, каармандардын эмоциялары даана берилген. Фигуралар аларды курчап турган мейкиндикте эркин жайгашкан, бир аз ийилген S формасындагы позалар готикага мүнөздүү болгон. Искусствонун негизги багыттары Францияда готика стилинин алкагында жаралып, андан соң Европага кеңири тараган.

Полный текст

В учебный курс композиции будущих учителей изобразительного искусства органичной частью входит изучение искусства оформления и иллюстрирование книги. В статье рассматриваются проблемы обучения студентов – будущих учителей изобразительного искусства иллюстрированию и оформлению книг. Описана важность данного курса в образовании и воспитании студентов. Подробно излагаются этапы работы над оформлением и иллюстрированием книги. Иллюстрирование книги – это очень ответственная работа, поэтому   студент должен строго соблюдать все закономерности художественного оформления книги. Особенно важна последовательность работы описанная в данной статье. Даже такой этап, как выбор литературного произведения, несомненно, повлияет на качество оформления. Ведь иллюстрирование книги которая вам просто «не по душе» приведет студента к насильному заставлению себя заниматься нелюбимым занятием. В связи с этим необходимо строго придерживаться всех этапов, предлагаемым в данной статье.

Полный текст

English Conversation has not been taught through playing cards to adult students in universities, especially, foreign students in Sharda University. The textbooks prescribed are designed in such a way that there is no provision for learning a language through playing simple games at their leisure. In Bhuvaneswar (2014), formulated his Ka:rmik Language Teaching Approach (KLTA) for teaching children on “the four principles of 1. nature of the children (disposition or svabha:vam); 2. learning through lessons and strenuous reading as labour (a burden); 3. playing games as entertainment (pleasure); and 4. overturning games into teaching- learning-materials” and in Bhuvaneswar (2018) the same concept has been applied and Telugu vocabulary has been taught to Iraqi children with great success (96% results). Bhuvaneswar (2018) initiated a Language through Games Project (KLT) and taught Simple Samskrit Conversation to adults at Sharda University. In his workshop, he introduced role play, Dandia and Cards to teach Samskrtam. The results from playing the Dandia game – but not officially recorded – are seen to be highly impressive. In this paper, an outline has been suggested to teach English to foreign adults who do not know English well by using cards. This paper is divided into two parts. In this paper, which is the first part, the theory and procedure are discussed. In the second part, 20 students (around 20-30 years old) will be selected for teaching conversation. They will be divided into two groups: Control group (10 members) and Experimental Group (10 members). Both the control and experimental groups will be taught simple question forms in the simple present/past tense and future time with / without playing games in the same time. A test will be conducted to check their proficiency and the results will be compared. The experimental group will be taught conversation through cards. In addition, their involvement and liking will be measured though a questionnaire

Полный текст

В статье изложены вопросы о сглаживании регистров певческого голоса. Для понимания излагаемого материала приводятся пояснения и определения терминов. Показана связь и взаимодействие между регистрами и резонаторами при решении проблемы на понятном для учеников пояснениях. Сделана попытка к новой интерпретации приёма прикрытия регистров. В связи со сложностью понятий о сглаживания регистров предложены два новых определения. Для грудного и фальцетного регистров-«опора», для функции ротоглотки-«ретранслятор»

Полный текст

Полный текст

Полный текст

Полный текст

Макалада автор Кыргызстан кен байлыкка бай өлкөлөрдүн катарына киргенин жана жеринде ар түрдүү кен байлыктардын казылып алынганы жөнүндө маалымат берет. Кен байлыктарды казып алгандан кийин андан чыккан калдыктардын таасири менен ошол жердеги өсүмдүктөрдүн курамында оор металлдардын саны көбөйгөндүгүнөн өсүмдүктөрдүн ар түрдүүлүгүнүн азайып бараткандыгын маалымдайт жана аны сактап калуунун жолдору жөнүндө баяндайт

Полный текст

В статье рассматриваются способы использования наглядных пособий на уроках биологии в 8 классе. Наглядность является одним из важных факторов, влияющих на усвоение учебного материала. Современный учитель имеет большой выбор наглядных пособий. Наглядные средства обучения совершенствуются и становятся все более удобными и эффективными для выполнения поставленных учителем задач. 

Полный текст

Макалада зоология сабактарында окуучулардын биологиялык түшүнүктөрүн калыптандыруу маселелери каралган. Билим берүүнүн маанилүү багыттарынын бири катары окуучулардын түшүнүктөрдү өздөштүрүүсү саналат. Түшүнүктөрдү калыптандыруу процесси жөнөкөйдөн татаалга алардын татаалдануусу менен жүрөт. Жаӊы терминдерди өздөштүрүүдөн окуу материалдын өзүнүн өздөштүрүлүүсү көз каранды болот. 

Полный текст

Макалада автор мектептердин башталгыч класстарында окуучулардын чыгармачылык зээндүүлүгүнүн өнүгүү мүмкүнчүлүктөрүнө токтолуп өткөн. Жаштардын зээндүүлүк потенциалы биздин мамлекетибиздин бекемделиши үчүн социалдык жана экономикалык мааниге ээ экендиги көрсөтүлгөн. Башталгыч класстарда зээндүү балдарды айлана чөйрөгө багыттуу окутуу ыкмасы мугалимдин ишмердүүлүгүнөн, педагогикалык таасирден көз каранды жана өзүн-өзү өнүктүрүүсү менен ишке аша турган окуу чөйрөсүн курууга болоору каралган. 

Полный текст

В статье приведены результаты исследований о водно-болотных птицах заповедных участков озер Чатыр-Куль и Сон-Куль государственного природного заповедника «Каратал-Жапырык», а также данные по мониторингу и современному состоянию численности птиц. На заповедном участке озера Чатыр-Куль наибольшая часть водоплавающих птиц была зафиксирована на участках Кара-Суу, Торугарт, Кок-Аргын. В летний период наибольшая концентрация птиц наблюдается в восточной части озера: Эшек-Кечуу, Кош-Кол, Торугарт, Каз-Уя.

Полный текст

В статье изучалось влияние аэробной физической нагрузки на липидный обмен в организме добровольцев. В исследовании приняли участие 24 практически здоровых добровольца, которые практиковали регулярные физические нагрузки. Установлено, что регулярные аэробные физические нагрузки улучшали общее состояние организма и липидный обмен добровольцев. Установлено, что в сыворотке крови добровольцев, тренирующихся на беговой дорожке и плавании, увеличивается концентрация ЛПВП и снижается содержание ЛПНП. У добровольцев опытной группы установлено, что после физической нагрузки снижался индекс атерогенности

Полный текст

В статье приведены результаты исследований влияния стимуляторов роста Rhizopon A, Rhizopon B и RAS-0 на укоренение черенков роз. Розы относятся к следующим группам: флорибунда, минифлопибунда и чайно-гибридные Чешской селекции. Rhizopon A увеличивает количество укоренившихся черенков от 4 до 18 %, Rhizopon B от 6 до 20 % и RAS-10 от 10 до 25 %. 

Полный текст

Макалада, Кара-Алма жана Арстанбап жаңгак-мөмөлүү токойлорунан жыйналган жаңгактардын (Juglans regia) физикалык көрсөткүчтөрү аныкталды. Генотиптердин жангак эни (туурасы) 27,5–31,9 мм, бою (узундугу) 24,6–27,7 мм, чоңдугу 25,4–27,3 мм арасында. Жангактардын эни, узундугу жана чоңдугу боюнча бардык генотиптердин тоголок шар формасында экендиги такталды. Ошол эле учурда жангактардын өлчөмдөрүн салыштырганда Арстанбап токойлорундагы генотиптер чоң экендиги байкалды. Жаңгактардын кабыгынын калыңдыгы 1,13–1,75 мм, мөмөнүн чыгуусу 40,99–54,60% ды түздү. Изилдөөнүн натыйжасында жаңгактардын салмагы 7,15 г/дан 10,67 г/га чейин жана ядролорунун салмагы 3,26 г/дан 5,22 г/га чейин болуп табылды

Полный текст

В статье представлены биохимические показатели в сыворотке крови у людей, страдающих сахарным диабетом. Нами было обследовано 94 человека с установленным диагнозом сахарный диабет 2 типа. Биохимические показатели крови у них определялись ферментативным, колориметрическим и спектрофотометрическим методами. Показано, что биохимические изменения в крови женщин с сахарным диабетом более выражены, чем у мужчин проживающих в Тюпском районе. Установлено, что содержание креатинина, мочевины, холестерина, общего билирубина в крови у пациентов в пределах физиологической нормы.

Полный текст

Макалада мектеп география курсун окуутуда топонимикалык маалыматтарды изилдөө методикасы жөнүндө маалымат берилген. Географиялык аталыштардын келип чыгышы, топонимикалык маалыматтарды окуу процессине киргизүүнүн мааниси каралган. Кандайдыр бир географиялык аталыштардын биринчи жана негизги милдети – объектке ат берүү, аны курчап турган башка бир тектүү объекттерден айырмалоо болуп саналат. Аттарды колдонуу адамдардын ортосундагы байланышты камсыздайт, жазуу жүзүндө баарлашууда объектилерди аныктоого, алар менен ар кандай окуяларды байланыштырууга мүмкүндүк берет. Аттардын (топонимдердин) бул функциялары географиялык фактыларды жана кубулуштарды байланыштыруу, аларды мейкиндик локалдаштыруу үчүн географиялык номенклатураны кеңири колдонгон «мейкиндик» илим катары география үчүн да маанилүү экендигин белгилөө зарыл

Полный текст

В статье представлены сведения об особенностях сезонного роста и развития 8 видов и 5 сортов тюльпанов, установлены сроки и продолжительность их цветения. Показано, что все они могут использоваться для озеленения. 

Полный текст

В статье приводятся результаты начала первичных интродукционных испытаний одного сорта ежемалины и четырех сортов ежевики в условиях Чуйской долины. Несмотря на холодную зиму, подмерзания надземных органов у всех сортов ежевики и ежемалины не наблюдалось. На второй год сорта ежемалины и ежевики принялись в рост, однако из-за ранневесенних заморозков молодые листья подмерзли

Полный текст

В статье приведены результаты исследования продуктивности семенной массы лекарственного растения льна посевного в зависимости от условий хранения исходного материала. Заложены полевые опыты для выявления продуктивности и морфологических показателей семян льна, полученных из исходного материала, хранившегося в холодильнике и в жидком азоте. Установлено, что продуктивность семян оказалась выше в варианте применения криоконсервации, что свидетельствует о том, что данный метод может успешно применяться для сохранения генетических ресурсов лекарственных растений

Полный текст

Макалада, Ботаникадан окуу-талаа практикасында этноботаникалык ыкманы “Өсүмдүктөрдү аныктоо чыйыры” колдонуу менен, өсүмдүктөрдүн жергиликтүү аталышын кароо, талдоо каралды. Ботаникадан окуу-талаа практикасын өткөрүүдө “Өсүмдүктү аныктоо чыйыры” этноботаникалык ыкманы колдонуу менен өсүмдүктөрдүн элдик аталышын, илимий аталыштары менен бышыктоо эффективдүү болуп саналат. Студенттер өсүмдүктөрдүн аймактарда аталышы дал келбеген учурларда, кызуу талкуу жүргүзүшөт

Полный текст

Ийрим иштери окуучулардын биология боюнча билимин тереңдетүү жана кеңейтүү максатында жүргүзүлөт. Туура тандалган ийримдин темалары, усулдары биология предметин сүйгөн окуучулардын кызыгуусун арттырат. Биологиянын айрым темаларын окутууда ийрим иштерин уюштуруу окуучулардын изденүүчүлүк чыгармачылыгын жогорулатат, билимин тереңдетет жана иштин алдына коюлган максаттарына жетүүнү шарттайт.

Полный текст

В статье приводятся сведения о сохранении биоразнообразия высокогорных экосистем Таджикистана. Показано, что за последние годы в результате резко увеличивающего природного и антропогенного влияния сильно дегазировались ареалы и сократилась численность многих уникальных представителей биоразнообразии региона. Предлагаются первостепенные меры по сохранению биоразнообразии высокогорных регионов Таджикистана

Полный текст

Бул макалада металлдардын химиялык касиети каралды жана алардын касиети боюнча төмөндөгүдөй жыйынтык чыгарылды: Реакциялардын теңдемелерин молекулалык жана иондук түрүндө жаза билүү. Эсеп чыгаруу жана өз алдынча иш боюнча көнүмдөргө ээ болуу. Ой жүгүртүүнү өнүктүрүү. Маалыматтарды алуу жана аны анализдөө. Мисалы, металлдардын химиялык касиети кандайча классификацияланант. Металлдардын калыбына келтиргич касиети кайсы факторлордон көз каранды (металлдардын чыналуу катары). 

Полный текст

В статье представлены результаты исследования по изучению динамики изменения метаболизма у высокопродуктивных коров и его влияния на утробно-лактационную функцию в условиях Чуйской зоны Кыргызстана. Уровень неорганического фосфора по сравнению с общим кальцием составил у нетели – 1,30±0,42 мг%, стельных коров – 1,30±0,25 мг% и коров 3-х месяцев лактации – 1,20±0,48 мг%, т.е. нарушено кальциево-фосфорное соотношение.

Полный текст

Макалада жогорку окуу жайынын окуу процессинде студенттердин өз алдынча иштөөсүнүн маанилүүлүгү каралат. Биологиялык химия дисциплинасы боюнча студенттердин өз алдынча иштөөсүн уюштуруу формалары мүнөздөлөт. Студенттердин өз алдынча иштеринин ар кандай түрлөрүнө конкреттүү мисалдар келтирилип, аларга баа берилет. 

Полный текст

В статье рассматриваются вопросы использования наглядных и практических методов обучения ботанике в школе, которые играют очень важную роль в образовании, исследуется влияние наглядных и практических методов на качество усвоения знаний урока по ботанике. В преподавании ботаники учитель работает не только с книгами, но и использует живые растения. Для того чтобы привить учащимся практические навыки, кроме уроков, используются и другие формы преподавания, такие как экскурсия, домашняя и внеурочная работа, внеклассные занятия, а также практическая работа на пришкольном

Полный текст

Бул макалада ботаника боюнча өсүмдүктөргө фенологиялык байкоо жүргүзүү методикасы жана байкоо жүргүзүү күндөлүгүн колдонуунун ыкмалары берилди. Өсүмдүктөргө фенологиялык байкоо жүргүзүү учурунда окуучулар жандуу жаратылыш объектилерин жакындан таанып-билип, аларга болгон кызыгуусу артат жана жаратылышты коргоого тарбиялоо маселелерин чечүүгө чоң салым кошот. Педагогикалык изилдөөбүздүн натыйжасында белгилүү болгондой фенологиялык байкоо жүргүзүү окуучулардын биология боюнча билиминин сапатын жогорулатат.

Полный текст

Макалада мектеп окуучуларынын предметтик ишмердүүлүктөрүн калыптандырууну мотивациялоо жолдору биологияны окутуунун мисалында каралат. Биология курсунда окуучулардын предметтик ишмердүүлүгүнүн мотивдеринин структуралык компоненттеринин калыптанышы эксперименталдык тажрыйбанын негизинде тастыкталды. Изилдөөнүн натыйжалары жалпы билим берүүчү уюмдарда жана биология мугалимдеринин квалификациясын жогорулатуу курстарында колдонулат

Полный текст

Айлана-чөйрөнүн абалы,адамдардын ден-соолугуна тийгизген таасири азыркы коомдогу жана социалдык факторлорунун комплекстүү таасири. Калктын ден соолугу - бул ар кандай экологиялык факторлордон көз каранды. Коомдогу калктын ден- соолугунун бир канча көрсөткүчтөрү бар. Ден-соолуктун социалдык факторлору коомдук саламаттык сактоонун маанилүү негизги милдеттеринин бири. Социалдык-экономикалык шарттар. Климаттык факторлордун адамдардын күнүмдүк жашоосуна болгон таасири. 

Полный текст

Дикие птицы являются природным резервуаром возбудителей многих инфекционных болезней, представляющих опасность для животных и человека. Настоящее исследование было проведено для изучения распространенности вируса болезни Ньюкасла среди диких птиц, обитающих в мелких озерах Северо-Казахстанской области, в течение миграционного сезона 2019 г. Всего было взято 140 клоачных смывов птиц, принадлежащих к 12 различным видам птиц – шилохвость (Anas acuta), лысуха (Fulica atra), бекас (Gallinago gallinago), голубая чернеть (Aythya ferina), серая утка (Mareca strepera), чернозобик (Calidris alpina), большой баклан (Phalacrocorax carbo), свиязь (Mareca penelope), чирок-трескунок (Spatula querquedula), серый гусь (Anser anser), лебедь-кликун (Cygnus cygnus), краснозобая казарка (Branta ruficollis), семейства Anatidae, Rallidae, Rostratulidae, Phalacrocoracidae. Все образцы были протестированы на вирус болезни Ньюкасла с помощью ПЦР с обратной транскрипцией (ОТ-ПЦР) с использованием праймеров специфичных для гена NP. В результате проведенных исследований установлено, что из 140 проб, доставленных в 2019 г. из мелких озер Северо-Казахстанской области 7 проб (5 %) положительно реагировали в ОТ-ПЦР на вирус болезни Ньюкасла. Вирус болезни Ньюкасла был выявлен у птицы чирок-трескунок (Spatula querquedula) семейства Anatidae. Постоянный контроль за циркуляцией вируса болезни Ньюкасла в природных популяциях диких птиц необходим для предупреждения эпизоотий среди сельскохозяйственных и домашних птиц 

Полный текст

 Данная работа является обобщением многолетних научных исследований и испытаний различных видов и сортов спирей на питомнике Главного ботанического сада Российской академии наук. Лучшие из них, по многочисленным биологическим и антропогенным показателям представлены как перспективные и рекомендованы для городского озеленения

Полный текст

В данной статье рассматриваются вопросы по использованию недревесной продукции леса нашей республики, в конкретных территориях лесного хозяйства. На территории рассматриваемого лесхоза произрастают богатые сырьевые ресурсы полезных растений, используемые для различных целей. Приведены примеры использования некоторых видов лекарственных растений (шиповника, можжевельника полушаровидного и барбариса) произрастающих в Джеты-Огузском лесном хозяйстве в качестве красителя, кулинарии и способы применения. Указанные виды растений используют не только при приготовлении холодной и горячей пищи, но и при консервировании и хранении продуктов.

Полный текст

В статье рассматривается перспективные дикорастущие виды эфиромасличных растений, произрастающие в горных территориях Чуйской долины, т.е. в северном макросклоне хребта Кыргызского Ала-Тоо. В списке приведено более 20 видов с указанием латинского, русского, кыргызского названий вида, места произрастания, содержания эфирных масел и применения его в официальной и народной медицине. На основании анализа литературных источников и данных лаборатории лекарственных и эфиромасличных растений института выявлены содержание эфирного масла и указывается место, где данный вид произр

Полный текст

В статье анализируется соотношение сформированности личности и целостности содержания учебного курса биологии при условии первоначального введения соответствующих закономерностей живой природы. Знания, основанные на общебиологических понятиях, сформировавшиеся в условиях понимания фундаментальных закономерностей, отражают систему целостного реального мира, из чего следует, что в содержании преподаваемого материала первоначальную роль играют общебиологические понятия о механизмах, происходящих в процессе жизнедеятельности, обеспечивающие общетеоретические

Полный текст

 В статье рассматриваются биологические свойства микобактерий крупного рогатого скота, а также технология приготовления и производства диагностических препаратов для опасного заболевания туберкулезом. Высокие количественные показатели изоляции культур из исследуемого биоматериала отмечены также у M.bovis, что составило 35,5%. Количество других видов микобактерий, изолированных из биоматериала было следующим: М.fortuitum равнялось 9,6% и M.avium – 3,2%. Изучение биологических свойств микобактерий, высеянных из органов животных Туркестанской области, позволило идентифицировать их как M.bovis и M.scrofulaceum. Научно-исследовательская работа является одним из приоритетных направлений научных исследований в животноводстве

Полный текст

Статья посвящена анализу динамики численности млекопитающих СарычатЭэрташского государственного заповедника биосферной территории “Иссык-Куль” Кыргызской Республики. Млекопитающие важный компонент экосистем, обладающие значительной биомассой и оказывающие существенное влияние как на функционирование экосистемы в целом, так и на отдельные ее компоненты. Изучение динамики численности млекопитающих дает возможность найти подходы к прогнозированию численности этой важной для человека группы животных. Задачами статьи являются анализ динамики, их численности видового состава млекопитающих Сарычат-Ээрташского государственного заповедника биосферной территории “Иссык-Куль”, анализ климатических условий, а также рассмотреть возможные причины снижения или увеличения численности млекопитающих 1997–2021 гг 

Полный текст

Статья посвящена сибирскому гольцу (Barbatula toni) – широко распространённому виду Северной Азии. Морфологическая изменчивость популяций из верхнеиртышского бассейна в Восточном Казахстане слабо изучена, а таксономический статус требует уточнения. Исследованы морфометрические и счетные признаки, особенности чешуйного покрова и представлено морфологическое описание данного вида.

Полный текст

 Макалада окуучуларга экологиялык тарбия берүү маселелери боюнча атаэнелер менен иш алып барууда тарбия иштерин жүргүзүү зарыл экендиги чагылдырылган. Заманбап социалдык-маданий шарттарда ата-энелердин позициясы жана билим берүү процессинин толук кандуу катышуучулары тарабынан мыйзамда белгиленген, тарбия иштери педагогикалык иштин маанилүү бөлүгү болуп саналып, изилдөөнүн негизин түзөт. 

Полный текст

Макалада жалпы орто билим берүүчү мектептерде билим берүүнүн сапатын жакшыртуу, биологияны жогорку деңгээлде окутуунун негизинде окуучулардын билимдеринин, билгичтеринин, көндүмдөрүнүн жана негизги жана предметтик компеттенттүүлүктөрүнүн сапатын жогорулатуу башкы милдеттери каралган. Азыркы кездеги мектептин ишин компетенттүү мамиле маселеси – ар бир мугалимдин окуучуларды сапаттуу окутуп, тарбиялоого кесипкөйлүүлүктү талап кылууда. 

Полный текст

В условиях Чуйской долины осуществлен анализ водоудерживающей способности листьев сортов сои. Результаты анализов водоудерживающей способности показали, что скорость потери воды листьями разных сортов сои в период всей вегетации колеблется в широких диапазонах. Это связано, в первую очередь, с физиологическими процессами в листьях изучаемых сортов. Исследование дает обосновать тот факт, что в течение вегетационного периода и дня все пять сортов сои устойчивы к природно-климатическим условиям засухи как в почве, так и в атмосфере.

Полный текст

Впервые описан кариотип домовой мыши Миѕ musculus сокулукской популяции: 2n=40, =38; все хромосомы имеют акроцентрическую форму и при анализе сравнений полученных данных с кариотипами других микропопуляций изменчивость не обнаружена. Впервые описан кариотип серого хомячка Cricetulus migratorius сокулукской популяции: 2n=22, NF=44, 10(М)+2(Sm)+10(St); половые хромосомы не обнаружены. При сравнении кариотипов, обособленных микропопуляций данного вида, определена пространственнобиотипический хромосомный полиморфизм по морфологии аутосом диплоидного набора хромосом. Впервые установлены цитогенетические характеристики кариотипа узкочерепной полевки – Microtus gregalis сокулукской популяции: 2n=36, N =50. 10(M)+6(Sm)+18(Ас)+X(М)+Y(Ас) и выявлен полиморфизм кариотипов микропопуляций данного вида. Кариотипы, изолированных микропопуляций данного вида, полиморфны под воздействием экологических и эволюционных факторов.

Полный текст

Билим берүүнүн мазмуну билим берүү процессинин компоненттеринин бири болуп саналат. Макалада мектептеги билим берүүнүн мазмунун структурасы,максаты, учурдагы маселелери, аныктоочу факторлору жана педагогикалык изилдөөлөр берилди. Мектептердеги билим берүүнүн мазмунун өнүктүрүү стартегиясына мониторинг жүргүзүлдү.

Полный текст

По территории международного аэродрома «Манас» для холодного времени года за 5-летний период была проанализирована относительная повторяемость туманов при различных типах синоптических процессов и положений барического поля на высотах. Выявлены случаи, имеющие преимущественную повторяемость за холодный период года, с октября по март, рассчитана их продолжительность, и установлена зависимость от различных погодноклиматических условий.

Полный текст

В статье исследуются агроклиматические условия произрастания сельскохозяйственных культур в Чуйской долине. Анализируются средние сезонные и годовые температуры воздуха, а также суммы атмосферных осадков за соответствующие периоды. Оценены тепло обеспеченность и влагообеспеченность сельскохозяйственных культур. Рассматриваются неблагоприятные для роста и развития растений явления и процессы как засуха, заморозки, формулируются выводы.

Полный текст

Азыркы учурда токой өртүнө каршы күрөштү заманбап уюштуруу иш жүзүндө алар менен натыйжалуу күрөшүүгө мүмкүндүк берет. Өрттөрдү жок кылуу боюнча чаралар көбүнчө өрт токойго «келип» же калктуу конушка коркунуч туудурганда гана көрүлөт. Кургакчылык токой өртүнө чоң салым кошот. Кургакчылык феноменин атмосфералык процесстердин комплекси катары кароого болот. Күзгү-кыш мезгили, өрт мезгилинин алдында өтө күйүүчү, жылуу күз жана кар аз жааган суук кыш мезгили менен мүнөздөлөт. Мындай алгачкы аба ырайы шарттары, экстремалдуу өрт мезгилине чейинки жана аны коштогон мезгилдерде өлкөнүн көпчүлүк аймактарында байкалууда

Полный текст

Данная статья посвящена созданию электронного учебника по языку гипертекстовой разметки HTML. Дано обоснование необходимости создания электронных учебников. Также были описаны основные сведения об электронных учебниках, этапы их создания и основные классификации электронных учебников, их преимущества и недостатки. Были описаны основные процедуры, входящие в главный модуль программы. Результатом проделанной работы является электронный учебник, разработанный при помощи объектноориентированного языка программирования C#.

Полный текст

Мамлекеттик деӊгээлде башталгыч мектептерде жалпы билим берүү стандартын киргизүүнүн максатында жаңы каражаттарды, технологияларды колдонуу зарылчылыгы келип чыгат. Мындай инструменттердин бири болуп, санариптик билим берүү ресурстары саналат. Алар окуучулардын сабак жана сабактан тышкаркы учурда окуу иш аракеттерин уюштуруу мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтет. Окуучулардын МКТ каражаттарын (графика, түс, үн, видеоклиптер ж.б.) колдонуу менен реалдуу чөйрөнү жаратып, билим берүү процессин ийкемдүү башкарууга жана окуу ишмердүүлүгүнүн сапатын көзөмөлдөөгө шарт түзүлөт. Ушуга байланыштуу билим берүүнү модернизациялоонун шартында информатиканын жана МКТ каражаттарын, ыкмаларын кенже класстын окуучуларынын максаттуу түрдө үйрөнүүсү өзгөчө мааниге ээ. Макалада бул «илимий жаӊылануу» башталгыч мектептердин алкагында кеӊири каралып, андагы мүмкүн болгон оӊ жана терс мүмкүнчүлүктөр аныкталды

Полный текст

В статье рассматривается создание моделей, отражающих основные аспекты бизнеса, включая компании, типы собственности, типы бизнеса и финансовые показатели. Постепенно разрабатывается структура базы данных, демонстрируя, как правильно использовать отношения Foreign Key для связи различных моделей между собой. Описываются различные типы полей, связи между моделями и способы валидации данных, которые помогут нам создать надежную и структурированную базу данных. Также рассматриваются лучшие практики проектирования моделей, описываются классы данных и используются возможности платформы Django ORM для оптимальной работы с базой данных.

Полный текст

Берилген макалада, ааламдашуунун таасири алдында билим берүүнүн деңгээлдери, санариптик трансформациялоонун негизги аспектилери каралган, жаңы санариптик окутуу ыкмаларын ишке ашырууда чектөөлөр жана мүмкүн болгон кыйынчылыктар аныкталган. Билим берүү чөйрөсүндө маалыматтык технологияларды колдонуу проблемасына талдоо берилген: түшүнүгү, максаты, түрлөрү жана формалары, пайдалануунун багыттары жана келечеги. Жогорку окуу жайларынын ишинин мисалында билим берүү процессинин принциптерин өзгөртүүнүн актуалдуулугу жана зарылчылыгы жөнүндө түшүнүк берилген. Автор ошондой эле окуу процессин калыптандыруунун жолдорун өзгөртүүнүн перспективаларын талдап, бул маселени ишке ашыруунун негизги талаптарын баяндаган.

Полный текст

Бул макалада азыркы мезгилдин талабына ылайык компьютердик технологияны мектеп партасынан эле баштоо зарылчылыгы бар. Интернет булагы кенен жайылып компьютердин мүмкүнчүлүгү көбөйүп, көптөгөн кесепети тийип, өсүп келе жаткан жаш муундарды бүгүнкү мезгилде интернет «азгырыгы» өзүнө тартып, оюндар баланын өсүп, калыптанып келе жаткан психикасы зор зыян тартат. Мындай көйгөйдүн чечилишинде компьютердик графиканын пайдасы тууралуу ой-пикир айтылат. 

Полный текст

Всё больше изменений вносят цифровые технологии в различные сферы человеческой деятельности, включая и сферу образования. Цифровая трансформация образования – это процесс, в результате которого используются цифровые технологии для улучшения качества образования. В данной статье рассматриваются образовательная политика для реализации цифровой трансформации в школьном образовании в Кыргызстане.

Полный текст

Social media has undoubtedly transformed the way people communicate, access information, and engage with various aspects of society. In the realm of higher education, social media has emerged as a powerful platform for contemporary learning, collaboration, and engagement in the 21st century. This paper will focus on the Facebook, widely used by across the world The quick selection of technologies related to social media has brought about a basic move in the manner collaboration and communication effort occurs. As students and staff employ the technologies of social media in its own lives, it is critical to investigate how technologies related to social media are being employed as an educational apparatus. The objective of paper is to examine the job of social media, specifically, Facebook is the educational apparatus in higher education. Through survey of the writing, this paper investigates the heap manners through which the Facebook is being employed as an educational apparatus for teaching and learning. Numerous advantages of Facebook use for teaching and learning have been distinguished, for example, expanded student-student and student-student connection, improved execution, the accommodation of learning and higher commitment. The paper additionally features the potential issues and impediments of Facebook use going from teachers' predominance to security concerns. At last, Facebook use rules that can be embraced by teachers to empower adoption of social media are proposed. As the social media use keeps on developing in the higher education, future observational research is justified. 

Полный текст

Видеосабактар мугалимдин ишин жөнөкөйлөтүп, аны материалды түшүндүрүүдөн бошотот. Сабакта видеоматериалдарды колдонууда окуучуларга демонстрация кандай максатта өтүп жатканын, көрүү процессинде алар өздөрү эмнени түшүнүшү керектигин түшүндүрүү зарыл. Макалада видеосабактын түшүнүгү, мүмкүнчүлүктөрү берилген. Camtasia Studio программасынын негизги түшүнүктөрү берилген. Программанын жардамы менен жасалган видеосабактардын тизмеси берилген. Ошондой эле видеону колдонуу сабакты жандантат, ал эми видеоматериалдарды колдонуу менен өтүү окуунун интенсивдүү түрү болуп саналаары белгилүү.

Полный текст

Учурда Кыргызстанда дүйнөлүк билим берүү мейкиндигине кирүүгө багытталган жаңы билим берүү тутуму түзүлүп жатат. Азыр, окуу процессинде, салттуу басылып чыккан басылмалар менен катар, электрондук окутуу куралдары кеңири колдонулуп, аларды дистанттык билим берүү үчүн да, күндүзгү жана дистанттык окутууда өз алдынча иштөө үчүн колдонсо болот. Электрондук окуу куралдары окутуучунун жардамчысы катары колдонулат, алар жаңы материалдарды сунуштоодо, студенттердин билимин текшерүүдө жана баалоодо күнүмдүк жумуштарды аткарышат. Макалада электрондук окутуу куралдарын колдонуу багыттары талкууланып, электрондук колдонмолорду колдонуунун артыкчылыктары көрсөтүлгөн. Ошондой эле мугалимдер тарабынан электрондук билим берүүчү куралдарды түзүү тажрыйбасы көрсөтүлдү.

Полный текст

Илимий иш мектептин физика курсунда виртуалдык физикалык эксперименттин ролу жана орду каралган. Виртуалдык компьютердик ыкма физикалык кубулуштардын моделдерин түзүүгө, тигил же бул параметрди өзгөртүү аркылуу процесстин шарттарын өзгөртүүгө мүмкүндүк берет.Виртуалдык физикалык эксперимент менен иштөө өтүлгөн теманы оңой түшүндүрөт жана мугалимге тарбия иштеринин жаңы түрлөрүн уюштурууга мүмкүндүк берет

Полный текст

В статье рассмотрены некоторые приемы создания проблемной ситуации при изучении курса физики, с помощью которых можно развивать мышление студентов, вовлекать их в поиски причин изучаемых физических явлений и таким образом приобщить их к творческой деятельности. Все это способствует получению глубоких и прочных знаний, а также формированию логического мышления у студентов – будущих учителей физики.

Полный текст

Макалада физика-математикалык билим берүүнүн бакалаврын даярдоонун модулдук-компетенттүүлүк негиздеги билим берүү программасын окутуунун натыйжаларына шайкештикте көнүктүрүүчү-педагогикалык практиканын максаты, милдеттери жана мазмуну иштелип чыкты.

Полный текст

В статье рассматривается проблема автокорреляции остатков в регрессионных моделях, методы их обнаружения. Предлагается новый тест по обнаружению автокорреляции остатков с применением коэффициента автокорреляции. Приводятся результаты, полученные при проверке наличия автокорреляции остатков по сравнению с результатами известных методов при моделировании ВВП со статистическими данными Кыргызстана за 2000–2020 гг. и расходов на питание в США с данными за 1959–1980 гг. 

Полный текст

Макалада жалпы физика курсун биолог студенттерге окутуунун кесипке багытталган маселелери каралган . Андан сырткары биологиялык процесстерде кездешүүчу физиканын закондорунун колдонулушун ачуу методикалары келтирилген. Салтуу лекциялык, практикалык жана лаботорториялык сабактан айырмаланып, биологиялык мазмундагы лекция, фиикалык маселе жана лаборатория уюштуруунун методдору сушушталган. 

Полный текст

В статье рассматривается радуга – оптическое явление, наблюдаемое в атмосфере Земли, объсняются с физической точки зрения причины ее появления и как знания о ней помогают понимать, что такое цвет. Обсуждаются работы ученых, таких как Рене Декарт и Исаак Ньютон, которые изучали это явление, и к каким выводам они пришли в своих наблюдениях. Рассказывается о том, чем отличается дисперсионный спектр от дифракционного спектра, хоть и на глаз они выглядят одинаково

Полный текст

 В статье приведены основные методы и требования к систем задач по физике. На основе проведенного теоретического анализа выработаны ключевые решения к повышению эффективности обучения физике, предложены механизмы повышения заинтересованности обучающихся к обучению. В современных этапах мы имеем сокращенное увлечение со стороны обучающихся к физическим дисциплинам, в связи с этим возникает необходимость модернизации подходов обучения к решению физических задач. В статье излагается формирование методов учебной деятельности, поэтапного преодоления проблем, существующих в данной среде.

Полный текст

В cтатье рассматривается процесс абсорбции газообразного триоксида серы серной кислотой в сушильно-абсорбционном отделении, технологическая схема для автоматизации технологического процесса на основе трехмерных типовых моделей. Приводится описание технологической схемы при осушке воздуха от атмосферной влаги. Выведена формула реакции процесса абсорбции газообразного триоксида серы серной кислотой. Проектом предусмотрена подача химочищенной воды из энергоблока на разбавление серной кислоты в сушильно-абсорбционное отделение через бак химочищенной воды. Имеется возможность подачи воды на разбавление из оборотного цикла минуя бак химочищенной воды поз. Для контроля подачи воды в сборники на каждой линии установлен расходомер.

Полный текст

В статье рассматривается технологический процесс установки получения частично обессоленной воды (ЧОВ), для автоматизации технологического процесса. Описывается процесс обработки воды в отделении химводоподготовки цеха кормовых обесфторенных фосфатов (КОФ) на предприятии. Статья представляет собой подробное описание установки химически очищенной воды, включая резервуары, насосы, фильтры и ультрафиолетовую стерилизацию. Также описывается процесс обратного осмоса для обессоливания воды. Статья содержит информацию о требованиях к качеству химически очищенной воды, а также качеству обессоленной воды и концентрата. Установка ЧОВ работает по определенной схеме, которая подробно описана в статье. Все процессы контролируются автоматически с использованием различных сигнализаций и датчиков.

Полный текст

Автордук анимациялык программа компьютерде Adobe Flash Professional 2Д программасында жасалган комплекстик программа. Adobe Flash Professional программанын негизинде аппараттарда, реакторлордо жүргөн химиялык жана физикалык процесстер, химиялык реакциялардын моделдери электрондук китептер, виртуалдык лабораториялык иштер түзүлөт. Анимациялык программаларды заттарга, иондорго, электрондорго колдонгондо, алардын өлчөмдөрү болжол менен 109  1010 эсе чоңойтулуп алынды.

Полный текст

Видеосабактарда колдонулган автордук анимациялык программалар Adobe Flash Professional программасында жасалган. Adobe Flash Professional программанын негизинде аппараттар менен реакторлордо жүргөн химиялык жана физикалык процесстер, химиялык реакциялардын модельдери, электрондук окуу куралдар, виртуалдык лабораториялык иштер түзүлөт. Анимациялык программаларды атомдорго жана молекулаларга колдонгондо, алардын өлчөмдөрү болжол менен 109  1010 эсе чоңойтулуп алынат. Аралашмаларды тазалоонун жолдорун окутууда видео сабактарды колдонуу усулу сунушталат

Полный текст