Жамшитбек уулу А
ФИЗИКАЛЫК КӨНҮГҮҮЛӨРДҮН КЛАССИФИКАЦИЯСЫНЫН ФИЗИОЛОГИЯЛЫК МҮНӨЗДӨМӨЗҮ
Физикалык көнүгүүлөрдүн классификацияларынын кыйла көп саны ушул убакка чейин спорттун ар кандай түрлөрүн топторго жалпы бөлүштүрүү жок экенин көрсөтүп турат. Биздин оюбузча, бардык берилген классификациялар чыңалуу жана маалыматты иштеп чыгуунун өзгөчөлүктөрү сыяктуу маанилүү классификациялык белгилерди эске алган эмес. Дене көнүгүүлөрүнүн жетишээрлик көп сандагы классификациялары ушул убакка чейин спорттун ар кандай түрлөрүн топторго жалпы бөлүштүрүү жок экенин көрсөтүп турат. Маалыматтарды иштеп чыгуунун өзгөчөлүктөрүнө жараша дене тарбия көнүгүүлөрүн эки чоң топко бөлүүгө болот. Биринчиси, бардык күч түзүмдөрүн камтыган энергетикалык спорт. Акыр аягы, бул системалардын эффективдүүлүгүн жогорулатууда, адаптациялык факторго туруктуулукту жогорулатууда, компенсациялык адаптациялык мүмкүнчүлүктөрдү жогорулатууда көрүнөт. Организмдеги бул өзгөрүүлөр бир катар мүнөздөмөлөрдөн көз каранды болот: узактыгы, кубаттуулугу, циклдүүлүгү, глобалдуулугу, ж.б. Бир катар окумуштуулар физикалык көнүгүүлөрдүн классификациясын физикалык активдүүлүктүн бир нече өзгөчөлүктөрүнө негиздешкен.